Profielen van Betts & Neihart – Creatief uitdagend
Deze leerling is (zeer) actief en creatief; komt met bijzondere oplossingen of invalshoeken. Bij dit kind herken je duidelijk het creatieve talent.
Hij of zij neemt scherp waar en ziet uitzonderingen (ook op regels). Dit kan een flinke uitdaging zijn, zowel thuis als op school. Hij is kritisch, neemt niet gauw iets aan en gaat constant de discussie aan. Dit kind heeft die discussie ook nodig om uitgedaagd en geboeid te blijven. Hij komt op voor eigen opvattingen, is rechtvaardig, eerlijk en (voor sommigen te) direct. In gedrag en werkwijze inconsistent, daardoor laat hij wisselende resultaten en cijfers op school zien. Hij of zij is competitief ingesteld. Ook kan hij grote stemmingswisselingen laten zien. Dit kind heeft doorgaans een laag zelfbeeld, hoewel dat op het eerste gezicht vaak niet gedacht en gezien wordt. Bij onvoldoende uitdaging gaat hij de leerkracht bezighouden: bv clownesk gedrag, opstandig of impulsief gedrag. Hij vraagt veel aandacht en heeft dit ook nodig. Een uitdaging voor zowel ouders als leerkrachten. Een kind dat niet stilzit, maar ook echt niet stil kán zitten, die je in de rede valt, die weigert om bepaalde dingen te doen, die altijd de fouten op het bord ziet staan én dit gelijk door de klas moet roepen, die de discussie over je opvoeding aangaat…
Verder zie je bij dit type kinderen ook vaak tegenstellingen; ze kunnen zowel heel energiek zijn, maar ook introvert. Ze kunnen heel speels en los zijn, maar ook heel gefocust. Ze hebben een groot doorzettingsvermogen, maar zijn ook onzeker.
Behoeften:
Erkenning van zijn sterke kanten; hij wil graag gezien worden, m.n. voor zijn creativiteit: “in welke manier is deze persoon creatief”.
Versnellen, compacten, verrijken is belangrijk. Daarnaast ook voldoende gelijkgestemde mensen in de omgeving. Voor verschillende interesses kunnen dit heel goed verschillende personen zijn. Studievaardigheden en executieve functies trainen.
(Samen) afspraken maken: consequent zijn! (negatieve en positieve consequenties), maar ook weten wanneer je een oogje dicht kan doen. Zowel te strikt als te veel ruimte werken niet.
Waar ligt de zone van naaste ontwikkeling (want op het moment dat een kind zich verveelt, kun je niet verwachten dat het betrokken is).
Let op dat je niet vervalt in het steeds weer corrigeren van gedrag (zit stil, bemoei je er niet mee, zit recht, vergeet nou eens niet je spullen). Dit veroorzaakt een machtsstrijd (die je juist wilt voorkomen) en verergert het gedrag meestal. Probeer juist dieper te kijken; dan zie je een kind dat eigenlijk wel heel creatief is, dat dingen gaat uitvinden, dat grappig is en de klas entertaint. Het is een echte out-of-the-box- denker. Moedig dan ook deze creativiteit aan, die vindingrijkheid en originele manier van denken.
Gedragskenmerken:
- Zeer creatief
- Houdt van discussie
- Is erg volhoudend in interessegebieden (passies)
- Laat impulsief gedrag zien
- Vertoont inconsistente werkwijzen
- Heeft een slechte zelfcontrole
- Heeft stemmingswisselingen
- Daagt de leerkracht en ouders uit en corrigeert hen ook
- Stelt regels ter discussie
- Is eerlijk en direct
- Komt op voor eigen overtuigingen
- Is competitief
Behoeften:
- Aanmoediging van creativiteit
- Minder druk tot aanpassen
- Aanleren van tact, flexibiliteit, zelfbewustzijn en zelfcontrole
- Strategieën aanleren om te kunnen omgaan met psychologische kwetsbaarheid
Ondersteuning/begeleiding thuis:
- Respecteer de doelen van het kind
- Tolereer afwijkend gedrag (mits gepast)
- Sta toe om interesses/passies te volgen
- Toon voorbeeldgedrag
- Onderneem familieactiviteiten
- Toon vertrouwen in mogelijkheden
- Bevestig en bekrachtig sterke punten
- Erken psychologische kwetsbaarheid en kom in actie wanneer dat nodig is (schroom niet om hulp te vragen)
Ondersteuning/begeleiding school:
- Tolerantie en eerlijke communicatie, discussies moeten eerlijk behandeld worden
- Beloon creatief denken (nieuwe invalshoeken en gedachten)
- Plaats deze leerling bij een passende leerkracht
- Koppel deze leerling aan een begripvolle mentor
- Zorg voor directe, duidelijke en heldere communicatie
- Geef ruimte voor gevoelens
- Directe instructie in interpersoonlijke vaardigheden
- Coach voor doelgericht kiezen en handelen